Historisch glaswerk
In onze museum-webshop verkopen wij handgeblazen glaswerk. Deze glazen zijn replica's van (drink)glasmodellen die gebruikt werden in de 16de en 17de eeuw en die op veel schilderijen van oude meesters zijn afgebeeld.
Het glas komt uit Oost-Europa en wordt nog steeds met de hand geblazen.
De glashuizen of Hütten, waar deze geblazen werden, bevonden zich toentertijd in de noordelijke bossen van Europa. Het hout van de bomen leverde brandstof voor het vuur in de ovens waarin het materiaal werd gesmolten. Bovendien vormde de as van het verbrande hout, de zogenaamde ‘potas’ weer een van de ingrediënten van het glas, naast natuurlijk het zand. Het zand uit die streek bevatte ijzer, wat die typische groene kleur aan het glas gaf. De potas werd zorgvuldig fijngemaakt, vermengd met koperoxide, waardoor de glanzende groene tint werd verstevigd.
Aangezien men bij het stoken met hout slechts een ongelijkmatige en vrij lage temperatuur (± 800 C) bereikte, waardoor het materiaal niet volledig vloeibaar werd, was het zeer zwaar werk een perfect glas te blazen. Dit verklaarde de karakteristieke luchtbelletjes en oneffenheden in het glas.
De belangrijkste glasprodukten waren aanvankelijk zeer grote drinkbekers voor bier, die soms wel 4 kg konden wegen. Op het hele oppervlak bevonden zich kleine puntige knobbels, noppen of bramen genaamd, die zorgden voor een goed grip tijdens het drinken. Daar in die tijd nog nauwelijks met bestek of servetten werd gegeten, had men snel vette handen. Later werden de drinkglazen verfijnder en dienden de noppen ook als decoratie.
De roemer deed zijn intrede, waarbij de bovenkant van het glas glad bleef en de knoppen alleen op de holle onderkant of stam aangebracht werden, waardoor men toch verzekerd was van een goede grip.
Onder de voet van het glas ziet u een ruwe ronding. Dat is de plek waar het glas heeft vastgezeten aan de buis, waardoor het wordt geblazen. Het glaswerk wordt grotendeels mondgeblazen, maar soms wordt er ook gebruik gemaakt van mallen, bijv. om een draaiing of een hoekige vorm in het glas te krijgen. Hoewel men tegenwoordig in Tsjechië stookt met aardgas, wat de produktie vergemakkelijkt, is het glasblazen nog steeds en zeer arbeidsintensief proces, waar 2 personen vaak bezig zijn met één glas. De één blaast het glas, terwijl de ander de versiering aanbrengt. Om het glas de historische look te geven, is een speciale techniek nodig, die alleen de ware vakman beheerst. De produktie is derhalve laag : 40 à 50 glazen per dag.
De kunst van het glasblazen gaat al generaties over van vader op zoon en iedere familie heeft zo zijn eigen geheimen. De glazen zijn allemaal uniek om dat ze allemaal per stuk gemaakt worden.
